یکی از مهمترین سیستم های سرمایشی و گرمایشی ساختمان ها در موتورخانه یا Boiler Room خلاصه می شود. شوفاژخانه اتاق و یا فضایی است که تجهیزات مکانیکی در کنار کنترلرهای الکترونیکی به منظور تهویه مطبوع ساختمان و تولید آب گرم در آن قرار گرفته اند.

اندازه موتورخانه ها با توجه به نوع کاربری ساختمان و همچنین متراژ آن سنجیده می شود، به عنوان مثال برای یک مجتمع مسکونی کوچک می توان زیرزمین ساختمان را به عنوان شوفاژخانه در نظر گرفت، اما در ساختمان های بزرگ تر به فضایی بیشتر، شاید در حدود چندین اتاق برای راه اندازی این مکان نیاز است.

همچنین با توجه به اینکه سر و صدای زیادی توسط تجهیزات مشغول به کار در این فضا تولید می شود، معمولاً محل احداث موتورخانه تاسیسات را در مکانی خارج از ساختمان اصلی در نظر می گیرند.

با توجه به توضیحات داده شده مشخص می شود که کاربرد اصلی شوفاژخانه در تامین سیستم سرمایش و گرمایش ساختمان و همچنین تولید آب گرم همیشگی در خطوط انتقال آب شرب ساختمان است.

نحوه عملکرد کلی موتورخانه

حال که با این سیستم حرارت مرکزی آشنا شدیم و مزایا و معایب این محل را مورد بررسی قرار دادیم بهتر است نحوه عملکرد آن را نیز بازبینی کنیم.

سیستم شوفاژخانه از سه جز اصلی مولدهای حرارتی، مبدل حرارتی و لوله حرارتی تشکیل شده است. در این سیستم دیگ های آب گرم و یا بویلرها جزو مولدهای حرارتی هستند که آب سرد ورودی به خود را با کمک آتش درون مشعل تعبیه شده در زیر خود گرم می کنند.

در ادامه این آب گرم شده در داخل دیگ یا بویلر به مبدل های حرارتی یعنی منبع کویلی یا منبع دوجداره یا منبع آب گرم هدایت می شوند تا از طریق لوله های رابط حرارتی به دیگر مبدل های حرارتی داخل ساختمان از جمله رادیاتورها، فن کوئل ها و هواسازها منتقل شوند و در نهایت هوای گرم را در محیط داخلی توزیع کنند.

البته این اتمام کار موتورخانه نیست، بلکه آب گرم در حال چرخش در مبدل های حرارتی حرارت خود را از دست می دهد، بنابراین با کمک لوله های رابط و پمپ های آب سیرکولاتور دوباره به داخل دیگ فرستاده می شود تا بار دیگر گرم شده و این چرخه به طور دائم تکرار می شود.